صنعت اکوتوریسم ، تجارت پایدار (بخش دوم)

صنعت اکوتوریسم  ، تجارت پایدار  (بخش دوم)
     
کوه آرببا (آربابا) نماد اصلی شهر بانه است قرن های دور و درازی است که ساکنان بانه در طی اعصار گذشته در کنار این کوه با وقار آرمیده اند. این کوه شاهد وقایق تاریخی و اتفاقات  خوب  و بد کسانی بوده که در طول عمر خود دچار دگرگونی های شگرفی شده اند.

یکی دیگر از ویژگی های کوه آرببا  ،  محیط طبیعی ،  بکر و دیدنی  این کوهستان است کوهی که دارای پوشش گیاهی طبیعی و دست کاشت است  کوهی که وقتی بر بلندای آن قرار می گیرید نه تنها  تماشاگر  مناظر زیبا و دیدنی با چشم اندازهای متنوع می گردید ، بلکه  با رایحه گیاهان وحشی آن ، احساس بویایی  هر بازدید کننده ای به وجد می آورد . اگر در کنار آبشار قرار می گیرید و صدای دلپذیر آبشار با نم نم قطرات ریز باران گونه  اش ، گونه های شما را نوازش می دهد،  در آرببا هوای صاف و پاکیزه  با آسمانی نیلگون  پنجره هایی جدیدی را بر دیدگان  بازدید کنندگانش  باز می نماید. لطافت این زیبایی ها،  برای آنانیکه در شهرهای آلوده و ناپاک کلان شهرهای کشورمان روحشان آزرده و نیاز به تمدد اعصاب و محیطی آرامبخش  دارند فضایی جدید را ایجاد می نماید.

 وقتی بر فراز آرببا قر ار می گیرید و به اطراف خود در چهارسوی جهات جغرافیایی به گردشی یکی دو ساعته می پردازید و از آن بام خوش نگار،  دشتهای زیبا و رودخانه های مارپیچ   جلگه های پایین دست را نظاره می کنید ، تصور می کنید که بربالهای  پرنده ای آرامبخش در حال پرواز بر اقصی نقاط عالم گیتی هستید.
این فضا و این موهبت الهی در روزگار ی همچون امروز ،  احساسات خفته بازدید کنندگانش  تحریک می سازد،  شنوایی و بینایی آنها صد چندان می نماید صدای پرندگان و چهچهه بلبلان و زوزه عبور باد همچون کمانچه هنرمند زبر دستی ، گوشهای خسته را نوازش می دهد و دیدن آنهمه تنوع  در باغات پایین دست  آرببا   روح  و روان  انسانها  صیقل می دهد.
پیاده روی و حتی دو چرخه سواری بر فراز این ارتفاعات تا ارتفاعات مسلط برشهر بوئین در شرق آن جنگلهای زیبایی بانه که بخشی از جنگلهای زاگرس کشورمان است در اذهان همگان ترسیم می نماید. وقتی از آن بالا بر سه راهی "سیران بند" و "سورین" نظر می افکنی دنیایی جدید از زیبایی ها هر کدام به اشکال متنوع و و فضایی جدید، افکار بازدید کنندگانش را تسخیر می نماید.

تازه اگر اندک افرادی از بازدید کنندگان آرببا را نویسندگان، هنرمندان  و شاعران تشکیل دهند مسلما درآن فضای آرامبخش بر آرزوهای دیرینه شان سوار شده و با خلق آثاری جدید فرهنگ دیرینه نمان رونقی دو چندان خواهند داد.
این منظومه زیبا و جذاب،  پایانی ندارد و تا چشم باز کنی چند روزی را با غذاهای متنوع و تازه در آن فضای ملکوتی بسر خواهید برد ، بدون اینکه کوچکترین اضطرابی به محیط پاک کوهستان وارد شده و همراه با سیاحت به ورزش  های مورد دلخواه خود خواهید رسید و از همه مهمتر صنعت  اکو توریسم  پایدار را به فضای دلنشین شهرمان هدیه می کنیم ، باشد در پناه این طبیعت زیبا که بیش از همه باید پاسدار آن باشیم فعالیتی جدید را برای جوانان بانه فراهم خواهد کرد.

 جوانان بانه ای سال های درازی است که این طبیعت زیبا ،  با این  فضای آرامبخش بانه آشنایی دارند . آنها خواب شیرین سحر گاهان را بر خود حرام کرده تا قبل از طلوع آفتاب ، خود را بر بلندای کوه آرببا برسانند. این ورزش کوهستانی روح و روان آنها را، آنچنان صیقل داده که نمی خواهند جمعه ای را بدون بازدید از آرببا به پایان برسانند. به همین خاطر است که  صبح زیبای روزهای جمعه هر هفته با پیاده روی چند ساعته بر بلندای کوه آرببا قرار می گیرند و پیمان می بندند که مهمان آرببا در چنین روزهایی باشند .

جذابیت های آرببا:
آنانی که توانایی ماندن در آن فضای نیلگون شب ها دارند معتقدند که از سمت شرقی آن،  آسمانی نورانی شهر سلیمانیه یا شعله های گاز نفت کرکوک را به راحتی می توان دید.
حتما همشهریان ما به خاطر دارند که در سالهای 53 تا  1345 یک یا چند نفر اسکی باز در سالهای پر برف بانه عازم آرببا که همچون قبای سفیدی ،  همه کوه را پوشانده بود،  می شدند و با سرعتی غیر قابل تصور از بالاترین ارتفاع  و در طول دره میانی با عبور از آن بالا به سمت پایین نظر،  هزاران نفر را  به خود جلب می کردند. اگر این دیدنها در آن روز به عنوان یک کارساده قلمداد میگردید امروز به عنوان یک صنعت پول ساز در سطح جهانی مطرح است.
 

نمایی از ورزش اسکی در پیست های دیگر ایران

یا دانش آموزان مقاطع تحصیلی همان سالها و سالهای بعدی یکی دو روز  را به گردش دسته جمعی از آن ارتفاعات می پرداختند. کوه پیمایی در دنیای امروز به عنوان یک ورزش همگانی و مورد نیاز از جایگاهی ویژه برخوردار است. آرببا می تواند این نوع ورزشهای همگانی را بهتر از گذشته در اختیار همه قرار دهد.

چند نما از کوه پیمایی  توسط گروه های کوهنوردی در بانه

حتما به یاد دارید که همزمان با آغاز سال نو و نوروز باستانی اولین شعله های یاد بود کاوه آهنگر از همین ارتفاعات آغاز و نوید دهنده فجری دگر را به ما گوشزد میکرد.  
تکمیل جاده نظامی سابق آرببا و یا طراحی جاده ای دیگر که بتواند با اکوتوریسم و گردشگری همخوان باشد،  می تواند  بر جذابیت آن بیشتر بیفزاید
 درخشش زیبای گلهای زرد و سرخ رنگ سلیمان بگ بانه در فصل بهار به عنوان آوازی به یاد ماندنی از خواننده کرد "ابراهیم نجار" در وصف این گلهای رنگارنگ  چندین دهه است که گوش های  همه ما را نوازش می دهد.

نمایی از گلهای "سلیمان بگ" بانه با رنگهای زیبا

تکمیل کردن جذابیت ها
موسیقی محلی ،  رقص کردی، لباسهای رنگارنگ دختران و زنان دیارمان ، رانکو چوغه و لباسهای خوش دوخت  مانند ملکی،   .... و غیره می تواند بخشی آز آداب و رسوم کردان به شمار آیند. تا بازدید کنندگان را جذب فرهنگ دیارمان سازیم.
 

نمایی از هنر و جلوه های زیبای رقص کردی

سازمان میراث فرهنگی می تواند با ایجاد نمایشگاهی از آلات و ابزار گذشتگان ، لباسهای محلی  و آداب و رسومی که آنان بیشتر از ما در جریان آن هستند،  نسبت به ایجاد موزه ای با نام موزه بانه و پیامدهایی که طی سالیان دراز همراه نیاکان ما بوده و در صفحات زرین این مرزو بوم خود نمایی می کند  وظیفه ملی و منظقه ای خودرا به اثبات برسانند. چون ملتی زنده و پویا است که بتواند تاریخ گذشتگان خود را در موزه ها به نمایش در آورد. متاسفانه در سالهای که کشور ما در گیر جنگلهای خونین بوده ،  بیگانگان آثار و اشیای قدیمی سرزمین ما را به غارت برده و دهها سال است که با برپایی نمایشگاها و موزه های تاریخ طبیعی ..... ما توانسته اند ،  میلیونها گردشگر را به به بازدید از آن ترغیب نمایند و بر ثروتهای پایدار خود بیفزایند.

 محیط زیست می تواند با برپایی نمایشگاهی از گونه های جانوری تاکسمیدرمی و گیاهی (  فون  و فلور منطقه ) بر فراوانی و جذابیتهای شهرمان رونق فراوانی را راهی زادگاهمان نماید. 

       تاکسیدرمی جانوران (فون )                                     گونه های گیاهی (فلور منطقه بانه )

اداره منابع طبیعی  می توا ند با ایجاد پارکهای زیبا  با فضاهای بهداشتی ، پارکینگ و حتی اقامت جذابیت های بانه را دو چندان کنند و از این طریق کمک ذیقیمتی به کاهش وابستگی جنگلنشینان به جنگلها را فراهم  نمایند، زیرا طرحها و پروژ های آنان در این مقاطع زمانی که با افزایش جمعیت انسانی و دامی چند برابر وضع موجود سرو کار داریم نمی تواند کارساز باشد. .
اداره کشاورزی می تواند با احداث دهها گلخانه در اقصی نقاط مناطق  گردشگری بانه جذابیت ها بیشتر و تولیدات فراوان تری را راهی کشور عراق نماید.
 

 نمایی از یک گلخانه با تولیدات دایمی و اشتغال فراوان

اداره ارشاد می تواند با تشویق ساکنان به بر پایی چند هتل و کمپ و رستوران مجلل در دوکانان و ارتفاعات میانی و حتی فوقانی آرببا ، پذیرای صدها و هزاران گردشگری باشند که می خواهند چند روزی را در بانه به گردش و خرید از منطقه تجاری آن تشویق نمایند.

مشارکتهای  عمومی:
در فصل بهار و تابستان هم دهها  و صدها نفر از باغداران  در جهات مختلف آرببا با زدن چادر یا آلونکها و الاچیق های زیبا ،  در طول چند ماهی که دیار کوهستان  می تواند پذیرای مهمانان باشد برای کسب روزی بیشتر تلاش نمایند.
قبل از فراگیرشدن یخچال می دانید که برای نوشیدن آب خنک و دوغ با صفای بانه که امروز در آنطرف گردنه خان در داخل بطریهای نوشابه یا دبه های پلاستیکی در زیر آبشارهایی که نمادی از پرآبی و زیبای گردنه خان بانه را به رخ مسافران خسته از راه  نشان می دهد از چاله های پر از  برفی ( بفره چال) که تا اواخر تابستان نیاز شهر بانه را نامین می کرد در دامنهای آرببا و جنیره فراهم می گردید.  
 انگور سیاه محلی یا تری ره شه بانه که نیاز به توصیف آن نیست. زیرا کمتر شهری است در استانهای آذربایجانهای شرقی و غربی ، کرمانشاه ، همدان  و کردستان و حتی  شهرهای مسیر تهران با نام و مزه به یاد ماندنی این انگور با دهها و صدها اثر درمانی نشناسد.

نمایی از انگورهای سیاه و دیمی  در شهرستان بانه

مرسوم شدن  کلانه  و کولیره ، دوخه وا (آش کش ک) و ترخینه (آش ترش مزه و ضد سرماخوردگی).... و دهها موارد مشابه می تواند به عنوان غذاهای محلی با طراحی و بسته بندیهای شکیل و بازار پسند را آنچنان رواج داد که در زیر دندان هر مسافری جا خوش کند و به یاد و خاطرات آن چند روزی که در بانه استقرار یافته ، دوباره عزم جزم کند که بخشی از تعطیلات خود را در بانه سپری نمایند.

 فصل زمستان می تواند ورزش اسکی به مدد تله کابین ایجاد شده به راحتی رونق یابد چون امکان این گونه اقدامات  تنها بخشی از خواسته هایی است که برنامه ریزی و اجرای آن به سادگی قابل اجرا است. فقط همت و تلاش و پیگیری آنانی که خود را نمایندگان بر خق مردم می پندارند عزم جزم کنند و آنانی که باید گرد هم آیند و هر کدام برنامه مدون و عملی خود را اجرا نمایند.

این کار تنها با امکانات دولتی قابل اجرا نیست بلکه دولت می تواند به عنوان یک ناظر سمت و سوها را شناسایی و با برنامه ریزی و دادن وامهای بلند مدت ساکنان را به احداث نیازهای اکوتوریسم  آینده بانه هدایت نمایند.
باغداران می توانند با برپایی هر کدام چندین الونک چندضلعی  یا اشکال متنوع آن بازدید کنندگان را به ماندن و اتراق کردن و حفظ و حراست از آنانی که شب را به صبح می رسانند به انجام برسانند.
 

نمایی از الونکهای صحرایی در پیرمراد بانه
 

اجرای یک هتل چند ستاره با چند سالن  متنوع بر بام دوکانان می تواند نه تنها پذیرای مسافران باشد بلکه می تواند جایگاهی برای برپایی دهها سمینار، گردهمایی  استانی و منطقه ای باشد.
برپایی رستورانی های گردان در دامنه های ایستگاههای دوم و سوم آرببا  می تواند بر زیبایی و جذابیت این کوه همیشه پایدار بیفزاید .
 

نمایی از رستوران های مجلل و ستاره دار

صدها جوان تحصیلکرده می توانند با دیدن دوره های هتلداری  ، رستورانداری و شیوه های مدرن آشپزی جذابیت ها و گیراییها را صد چندان کنند.
 

نمایی از آبشارهای گردنه خان  با بطری های دوغ

همشهریان با ذوق ما می توانند گیاها ن گلدار و زیبای لاله واژگون را که نمادی از زاگرس را در سراسر ایران تداعی می نماید در قطعات کوچک  چندصد تا چند هزار متری را ایجاد نمایند. تا گردشگران به توانند زیباییهای آنرا نظاره گر باشند
در چند تصویر زیر آثاری بدیع اط کشت انواع لاله را در گچسر کرج مشاهده می کنید . فعالیتی جذاب و دیدنی با هزاران بازدید کننده و صدها خبرنگار وتوریست بین المللی.......

 نمایی از  باغ لاله در گچسر کرج

کشاورزان ما می توانند نسبت به کشت گونه های گیاهی و خوراکی متداول در فصل بهار مانند که نیوال ، پیچکه ، لووشه ، ریواس...... و دهها نوع گیاه دیگر جهت تولید و عرضه به کلانه فروشیها و بازدید مسافران و گردشگران اختصاص دهند.
جوانان روستایی ما می توانند با ایجاد میدان اسب دوانی یاد و خاطره شیرزنان و قهرمان این دیار را بار دیگر زنده نمایند و پذیرای بهره برداری از آنها باشند.

نمایی از ورزش اسب سواری در کردستان

 برپایی تورهای گردشگری به آبشار سردشت ، غار سهولان ، حوضچه های ماهی قزل آلا  روستاهای زیبا و گردشگر پذیر بانه .....و دهها نمونه  دیگر از برنامه های گردشگران خواهد بود.
اینها تنها گوشه های است از بهشت بانه ، این بهشت را باید ما ایجاد کنیم ، کسی حاضر نیست این وظیفه خطیر را به انجام برساند یا اگر باشد ناچار است اقوام و فامیلهای خود را به عنوان گردانندگان  این تجارت پرسود ، وارد بانه نمایند و خود این مسئله می تواند با پیامدهای دیگری در آینده ، رخدادهای جدیدی را رقم بزنند.  

 ایجاد تله کابین آرببا:
ایجاد تله کابین از دوکانان به قله رفیع و سر به فلک کشده آرببا می تواند به عنوان با ارزشترین نمادبانه  قلمداد گردد. زیرا آنانی که توانایی بالا رفتن از کوه را ندارند در مسیری زیبا و دیدنی  در هوایی به پاکی آسمان آبی و به سرسبزی جنگلهای زاگرس و باغات  انگور و سایر جلوه ها ی ناپیدا به  ارتفاعات فوقانی برسانند.
در تصاویر زیر بخشی از ابتکارات چند انسان  تلاشگر را در مسیر جاده کرج به چالوس نشان می دهد که در محدوده کمتر از دو هکتار  چه جلوه های زیبایی را از گلهای رنگارنگ لاله فراهم کرده و  روزانه پذیرانی هزاران نفری است که از کنار آن جاده عبور می نمایند . جالب تر اینکه در فصل گلدهی تردد های روزانه به قدری فراوان است که از فاصله چند کیلومتری چندین اکیب پلیس بر امر ترددها نظارت می کنند.

نمایی از تله کابین نمک آبرود در شمال کشور

کلام آخر:
ما نه اهرام ثلاثه مصر را  داریم نه دیوار چین و نه تخت جمشید ایران زمین ....... پدران و اجداد ما خادمان و سربازان بی رزق و روزی زورمدارانی بوده اند که غیر از جنگ و ستیز ، غیر از ویرانی و در به دری چیزی را برای ما باقی نگذاشته اند ؟ آیا باید دست روی دست گذاشت که ما چرا فلان و فلان آثار تاریخی و باستانی  را نداریم ؟ نه ما امروز جوانان برومندی را داریم که از پنجه هر گدامشان صدها گهر می بارد ، ما راه و مسیر را نشان می دهیم شما با الهام از آنچه خداوند برایمان به ودیعه گذاشته به بهترین شکل ممکن بهره برداری  نمایید تا آیندگان، سخنان امروز ما را تکرار نکنند .، تا آنها بدانند که در دنیای فعلی در گوشه گوشه این سرزمین پهناور ما عرصه ها و گنج های پنهانی وجود دارد که به دلیل نا آگاهی بلا استفاده مانده اند . این وظیفه ما است که آنها را شناسایی و با بکارگیری تمهیداتی لازم و درخور توجه آنرا به دستان توانای شما  عزیزان برای بهره برداری آگاهانه ، نه سود جویانه قرار داد. .
آنچه را که در بالا اشاره نمودم گوشه های کوچکی از ثروتهای ملی و منظقه ای ما است . این وظیفه یکایک ما است که با نشان دادن هنرهایمان  هم میهنان را آگاه سازیم ، که به دیار ما تشریف بیاورند و ما هم،  مقدمشان را گرامی میداریم.
 همشهریان و هموطنان خودمان را به دیار لاله ها به دیار سرسبز و همیشه پایدار شهرمان به  گشانیم ، توانمندیها و استعدادهای بی همتای خودمان را به آنان نشان دهیم. رهنمای آگاه و هوشیاری برای آنان باشیم . با مهمان نوازیهای بی دریغمان  روح پر فتوحشان را به سمت و سوی دیار کردان باز نماییم به آنان نشان دهیم که ما همراه و همرزمان آنانانیم . می توانیم باهم بودن را که نمادی از بهم پیوستگی و عشق و علایق ما به سرزمین مان است به آنان نشان دهیم . می توانیم خط بطلان بر نظرات یاوه گویانی که سالها بر علیه ما تلاش می کردند، بکشیم.
کاری کنیم که آنانی که آمده اند و دیار ما را به قدومشان با صفا کرده اند این بار سفیران و نمایندگانی به تمام معنی برای دیارمان باشند.
مسلما همه ما اگر دست در دستان توانای هم قرار دهیم میهن خویش را  و دیار خویش را کنیم آباد .
دیگرانی که در اقصی نقاط جهان امروز، مهماندار هزاران و میلیونها نفر گردشگر هستند، از همین الگوها و همین روندهای پیوسته و رو به جلو،  استفاده و امروز آغا و ارباب خود شده اند.
ما هم باید ادامه دهنده تجربیات اینگونه افراد باشیم تا هم پاسدار منابع طبیعی سرزمین مان باشیم و هم در اقتصاد پویای منطقه ای و ملی خود سهمی بسزا داشته باشیم.
بدانید که با همت بلند و والایی که در یکایک شما وجود دارد،  می توانید بهترین دستاورد را برای شهرمان و دیار با وقارمان از رویا به واقعیت تبدیل نمایید.