در این مطلب خواهید خواند:
شهرستان بانه در غرب کشور و در شمال غربی استان کردستان و در طول جغرافیایی 45 درجه و 53 دقیقه از نصف النهار گرینویچ و عرض جغرافیایی 35 درجه و 56 دقیقه از خط استوا قرار گرفته است از شمال محدود است به خط الراس ارتفاعات بین شهر های بانه و سقز و مهاباد، از جنوب به خ الراس ارتفاعات بین بانه و دره شیلر در کردستان عراق و از مشرق به خط الراس بین دهستان سر شیو میرده سقز و از غرب به دهستان سیو ه یل و آلان در کردستان عراق. قسمتی از رودخانه کلوی ( زاب کوچک) حد طبیعی بین بانه و شهرستان سردشت می باشد.
شهرستان بانه با 1584/5 کیلومتر مربع مساحت و 1640 متر ارتفاع از سطح دریا و محصور بودن در میان کوههای مرتفع پوشیده از جنگل طبیعی با اختلاف هوایی از 20 درجه زیر صفر تا 36 درجه بالای صفر دارای زمستانی سرد و تابستانی معتدل می باشد.
تاثیر رشته کوههای زاگرس بر آب و هوای منطقه و میزان بارندگی متناسب با میانگین 582/1 میلیمتر در سال موجب پر آب شدن رودخانه های بانه می شود.
رودخانه های بانه عبارتند از :
با توجه به بافت خاص خاک و سطحی بودن منابع وسفره های زیر زمینی آب اکثر این رودخانه ها در اواسط تابستان خشک و غیر قابل آبگیری می باشند به صورتیکه از کل حجم روان آب های سطحی شهرستان که بالغ بر 782 میلیون متر مکعب بوده کمتر از 10 درصد آن قابل بهره برداری بوده و مازاد آن کلا بعد از پیوستن به رودخانه زاب کوچک از کشور خارج می گردد.
کوههای پوشیده از جنگل و تنوع انواع و گونه های مختلف گیاهی موجب گردیده تا شهرستان بانه یکی از شهر های زیبا و دیدنی کشور باشد.جنگلهای سرسبز و گلهای الوان همراه با مراتع سبزپوش،جلوه گر دست نقاش طبیعت در فصل بهاران است و چنان تابلوی مخمل گون خود را می گستراند که هر بیننده ای را محسور ید توانای خالق می نماید.
80 درصد از 70000 هکتار جنگلهای منطقه را درختان جنگلی از گونه های بلوط( بلوط ایرانی و مازوج) تشکیل داده که ساکنین از برگ این درختان جهت تغذیه دام ها در زمستان استفاده می نمایند و طبیعتا برگ نوع اولی ارزش غذائی کمتری برای دام دارد. ضمنا در اثر عکس العمل برگ درختان مازوج در مقابل نیش حشره کوچکی ( شته) ماده ای مقوی و با ارزش غذائی و اقتصادی با نام گزانگبین (گزو) تولید می کند که بسیار شیرین است و با توجه به وفور ویتامین ها،خصوصا ویتامین A،ارزش غذائی فراوانی دارد.طریقه تهیه گزو بدین صورت است که مردم شاخه های آغشته به این ماده را چیده و پس از خشک کردن، برگ های آن را می کوبند و بوسیله الک و باد دادن گزانگبین را از برگ جدا و مصرف می نمایند.
علاوه بر مازوج که از درخت مازوج گرفته و در تهیه اسید تانیک و انواع دارو مصرف دارد از این درخت محصولاتی از قبیل قلقات ( گزگل) انجوبک سیچکه ( خرنوب خرنوک) ردسکا و ... گرفته و محصولات مزبور نیز حاوی مقدار زیادی تاتن بوده که در صنایع مختلف چرم سازی بکار رفته و به خارج از کشور صادر می شود.
20 در صد باقی مانده را گونه هایی از درختان پسته وحشی یا بنه( قه زوان – دار بنیشت) سماق0(ترشی سماق) شن یا پلاخور (شه ین) چوبک (اسپون) جارو (گزک) گردو ، زبان گنجشک ( بناو) عناب ( شیلان) بادام تلخ (چقاله) گلابی وحشی ( کیویله ) زالزالک ( گویژ ) افرا یا کیکم ( کوت) آلبالوی وحشی ( بلالوک) پوشانده است.
مراتع فنی شهرستان که بالغ بر 50000 هکتار م باشد با توجه به تنوع گونه های گیاهی ، منطقه مناسبی برای پرورش دام بوده است.لیکن ازدیاد دام ، خصوصا حضور دامهای غیر خوشخوراک و مهاجر زنگ خطری برای پوشش گیاهی می باشد.
شهرستان بانه در حوزه آب خیز زاب با وسعتی معادل 124000 هکتار قرار دارد که چهارمین حوزه استان کردستان می باشد.مساحتی نزدیک به 53 درصد از اراضی بیش از 30% درصد شیب دارد و باقی مانده اراضی دارای شیب کمتر از 15 درصد است و قابل کشت است که با توجه به تنوع کشت (انواع گندم آبی و دیم،جو ، ارزن ، نخود، توتن، عدس ، ماش ، و انواع سیفی جات) کشاورزی منطقه در خور اهمیت چندانی نمی باشد.حوزه از نظر ژئو مورفولوژی به چهار حوزه به شرح زیر تقسیم می شود:
1 – اراضی کوهستانی که حدود 2/3 وسعت منطقه را در برگرفته و پوشیده از درختان جنگلی با خاک های کم عمق تا نیمه عمیق می باشد.
2- اراضی تپه ای با پوشش جنگلی و گیاهی که به صورت نواری از سمت غرب به جنوب شرقی امتداد یافته است.
3- اراضی فراتی که با پستی و بلندی های نسبتا کم و متوسط خاک عمیق در اطراف پراکنده اند.
4- اراضی آبرفتی با شیب ملایم و خاک نیمه عمیق سنگریزه دار و پوشش متوسط گیاهان ( پستی با وسعت کم) که در جنوب شرقی حوزه دیده می شود، تقسیم و با توجه به وضعیت خاص منطقه و عدم استفاهد بهینه از آبهای جاری ، محصولات حاصل آمده تکافوی حداقل نیاز شهرستان را ننموده لذا گندم مصرفی شهرستان از سایر مناطق استان تهیه می شود.
مراتع تقریبا غنی حوزه موجب ترویج دامداریهای سنتی گردیده به صورتی که در حال حاضر شهرستان با تراکم دام مواجه است و چرای مفرط موجب تخریب مراتع منطقه گردیده است.
تعلیف دام بصورت عمومی در زمستان با برگ خشک شده درختان بلوط انجام می شود که فاقد ارزش غذائی مناسب برای دام می باشد و به همین دلیل بازدهی دامداری در این منطقه بالا نیست. طوری که در پایان فصل سرما اکثر دامها بیمار و یا در اثر سوء تغذیه تلف می شوند.شیوه چوپانی عموما به این صورت است که یک چوپان هر روزه دامها را به چرا می برد و استفاده هر روزه از مراتع متعلقه روستا مزید علت تغذیه نا مناسب دام می گردد.
شهرستان بانه زیستگاه نوع خاصی از بز به نام بز مرخز ( بزنه مه ره ز) است که خاص این منطقه است و در اثر اختلاط با انواع دیگر ( بز مویی ) تقریبا در حال تغییر گونه است.
در حال حاضر با اهتمام جهاد سازندگی و تقویتایستگاههای پرورشی بز مرخز، از فنای این نوع بز جلوگیری شده است.
از پشم کرک مانند این نوع بز، بعد از چیدن و حلاجی کردن با دست و ریسیدن بوسیله دوک و تنیدن توسط استادان جولا ( نساجی سنتی ) در کارگاههای جولایی، انواع لباس های محلی به نام " رانک و چوخه" و نوعی جلیقه با نام پستک که پوشش خاص مردان کرد است تهیه می شود که بسیار ظریف و قیمتی می باشد ضمنا ارزش این نوع پارچه چندین برابر پارچه های مصنوعی می باشد.
در قدیم علاوه بر انواع حیوانات اهلی، انواع حیوانات وحشی از قبیل گرگ،خرس،ببر ، گراز، خرگوش، روباه، کفتار ، سگ آبی ، بز و گوسفند کوهی ، دلک (خز – حیوانی که از روباه کوچکتر است و دارای پوستی قیمتی می باشد) به وفور یافت می شدند که به علت ازدیاد جمعیت و شکار بی رویه این حیوانات و همچنین جنگ تحمیلی تعداد آنها بسیار کم و انگشت شمار شده اند.
به استناد تقسیمات کشوری شهرستان بانه دارای چهار بخش و هفت دهستان و 211 روستا و 237 کوخ می باشد.
مهدی موسوی یکی از مدیران بانه پدیا است.قبلا در مورد تکنولوژی در سایتهای مختلفی می نوشت اما اکنون بیشتر به برنامه نویسی و طراحی نرم افزار مشغول است.از سال 90 در شرکت ژیار سافت به کار مشغول است.
لیست پست های مهدی موسوی
ان شاا... 3/4 هه فه يکه ديمه وه بو بانه
سلام بر شهر بانه بانه شهر خاطرههای منه من 11سال تو این شهر زیبا زندگی کردم.